اگرچه ما به روایاتی که دلالت بر منتظر بودن تمامی جنّیان و فرشتگان بکند، برخورد نکردیم؛ امّا اخبار و احادیث بسیاری بیانگر منتظر بودن گروهی از فرشتگان و اجنّه هستند.
1. أبان بن تغلب می‌گوید: امام صادق(ع) فرمود:
«.. آنگاه که او(حضرت قائم (عج)) پرچم رسول خدا(ص) را به اهتزاز درآورد، سیزده هزار و سیزده فرشته که سال‌ها منتظر ظهورش بوده‌اند، به زیر پرچمش گرد می‌آیند (و آماده نبرد می‌شوند) همان فرشتگانی که با نوح پیامبر(ع) در کشتی، با ابراهیم خلیل(ع) در آتش و با عیسی(ع) هنگام عروج به آسمان همراه بودند».1
2. امام باقر(ع) می‌فرمایند:
«فرشتگانی که در جنگ بدر به پیامبر(ص) یاری دادند، هنوز به آسمان بازنگشته‌اند (منتظر ظهور حضرتند) تا اینکه حضرت صاحب الأمر را یاری رسانند و تعدادشان پنج هزار فرشته می‌باشد».2
3. محمّد بن مسلم می‌گوید:
«از امام صادق(ع) درباره میراث علم و اندازه آن پرسیدم، حضرت در پاسخ فرمود: خداوند دو شهر یکی در شرق زمین و دیگری در غرب آن دارد، در آن دو شهر، گروهی سکونت دارند که نه ابلیس را می‌شناسند و نه از آفرینش او آگاهی دارند، هر چند مدّت یک بار با آنان دیدار می‌کنم، آنان درباره مسائل مورد نیاز و چگونگی دعا از ما می‌پرسند و ما به آنان می‌آموزیم، همچنین آنان درباره زمان ظهور حضرت قائم می پرسند ... گروهی از آنان از روزی که به انتظار حضرت قائم بوده‌اند، هرگز سلاح خود را بر زمین نگذاشته‌اند و وضع آنان همین گونه بوده است، آنان از خداوند می‌خواهند که صاحب الامر را به آنان بنمایاند».3
4. امام علی(ع) می‌فرمایند:
«... خداوند، حضرت مهدی(عج) را با فرشتگان، جنّ و شیعیان مخلص یاری می‌کند».4
با توجّه به این روایات می‌توان بیان داشت که هم فرشتگان و هم برخی از جنّیان و هم موجودات ناشناخته دیگری در انتظار و چشم به راهِ آمدن آن منجی عالم هستند.
آیا زمین و پرندگان و حیوانات هم در انتظار ظهور حضرت هستند؟
بر اساس روایات گوناگون، زمین، پرندگان، حیوانات درنده و ماهیان دریاها هم در انتظار آمدن و ظهور حضرت حجّت هستند.
رسول خدا(ص) می‌فرماید:
«همه اهل آسمان و زمین، پرندگان، حیوانات درنده و ماهیان دریا از ظهور حضرت مهدی(عج) شاد و خرسند می‌شوند».5
آری زمین هم منتظر ظهور قائم(عج) است تا تمام برکاتش را بیرون بریزد.
امیرالمؤمنین(ع) فرمود:
«زمین بشاشت خود را به سبب عدل ظاهر کند و آسمان باران خود را ببارد و درخت میوه خود را افزون دهد و زمین گیاه خود را برآورد و برای اهل زمین خود را زینت کند و وحوش ایمن باشند تا اینکه در همه اطراف زمین مانند چارپایان چرا کنند. زمین گنج‌های خود را ظاهر کند، پس قائم(عج) به مردم بگوید: بخورید، گوارا باشد شما را به سبب آنچه در ايّام گذشته کردید از عمل‌ها، پس مسلمانان اهل دین حقّند.»6
پی‌نوشت‌ها :
1. صدوق، کمال الدّین تمام النّعمه، ج 2، ص 672.
2. حرّ عاملی، اثبات الهداه، قم، ج 3، ص 549.
3. اثبات الهداه، ج 3، ص 523.
4. حسینی، حصینی، الهدایه الکبری، 1406 هـ ق، ص 31.
5. و. ک، یوسف بن یحیی مقدّسی سلمی شافعی، عقد الدّرر فی اخبار المنتظر، ص 149 و 84; ر ک، جلال الدین سیوطی، در المنثور، ج 6، ص 50.
6. محمّد باقر مجلسی، بحار الانوار، ج 53، ص 85 ـ 86، ب 29، ح 86.
منبع:‌ ماهنامه موعود شماره142